Dieta klasyczna

Dieta klasyczna – czym jest, jakie są jej zasady i kiedy warto z niej skorzystać? 

Dieta klasyczna to uniwersalny sposób odżywiania, z którego może skorzystać praktycznie każdy. Jej zasady są proste i łatwe do zapamiętania oraz wykorzystania w praktyce. Od lat jest również polecana jako wsparcie leczenia niektórych chorób. Dla kogo ten system będzie dobrym wyborem? 

Spis treści: 

1. Czym jest dieta klasyczna? 
2. Jak działa dieta klasyczna? Główne założenia planu żywieniowego 
3. Wiedza powszechna vs. badania naukowe 
4. Kiedy warto skorzystać z diety klasycznej? 
5. Dieta klasyczna – przeciwwskazania 
6. Zanim zaczniesz – jak przygotować się do diety klasycznej? 
7. PODSUMOWANIE: dieta klasyczna – wszystko, co musisz wiedzieć 
8. Plany żywieniowe dla diety klasycznej 
9. Bibliografia 

Czym jest dieta klasyczna? 

Dieta klasyczna to jeden z najpowszechniej stosowanych systemów żywienia. Uwzględnia wszystkie grupy produktów, zarówno pochodzenia roślinnego jak i zwierzęcego. Standardowo rozkład makroelementów obejmuje 50-65% energii z węglowodanów, 15-25% z białka i 20-30% z tłuszczów. Najczęściej plany dietetyczne bazujące na założeniach diety klasycznej zawierają pięć posiłków na dzień: trzy główne oraz dwa dodatkowe. Jednorazowe porcje są niewielkie lub – w przypadku dań głównych – średniej wielkości, co pozwala na łatwiejsze wpasowanie się w nasze dzienne zapotrzebowanie kaloryczne. Rodzaj stosowanej kuchni jest zależny głównie od regionu świata i lokalnych przyzwyczajeń, dostępnej żywności oraz sposobów przygotowywania posiłków. Z tego powodu dieta klasyczna jest jedną z najbardziej różnorodnych pod względem ilości dostępnych przepisów i pomysłów na potrawy. 

Jak działa dieta klasyczna? Główne założenia planu żywieniowego 

Stosując dietę klasyczną zwykle spożywa się pięć posiłków w ciągu dnia. Trzy z nich stanowią posiłki główne i zaliczamy do nich śniadanie, obiad oraz kolację. Dodatkowe dwie opcje, często nazywane przekąskami, mają za zadanie umożliwić nam zachowanie poczucia sytości pomiędzy głównymi daniami. Każdy przepis zawiera w sobie różnorodne produkty spożywcze. 

Dieta klasyczna korzysta ze wszystkich grup żywności: owoców, warzyw, produktów zbożowych, mięsa i produktów odzwierzęcych wykorzystanych w różnych proporcjach. Do preferowanych pokarmów zaliczymy warzywa i owoce, chude mięso i jajka, niskotłuszczowy nabiał, nasiona i pestki, orzechy, zdrowe tłuszcze roślinne, a także pełnowartościowe produkty zbożowe. Szczególny nacisk kładzie się również na spożywanie żywności świeżej i – podobnie jak w przypadku diety śródziemnomorskiej – sezonowej. Standardowy jadłospis wpisujący się w zasady tego systemu żywienia faworyzuje produkty pochodzenia roślinnego ponad te zwierzęce. Stosując dietę klasyczną nie musisz ograniczać się do kuchni polskiej, chociaż wykorzystywanie lokalnych produktów spożywczych jest zalecane. 

Drugim istotnym aspektem klasycznego trybu żywienia jest minimalizowanie niezdrowych pokarmów, w szczególności tych o wysokim stopniu przetworzenia oraz jednoczesnej dużej zawartości soli, cukru i tłuszczu. Dzięki temu, że dostarczane posiłki są zbilansowane i zawierają wszystkie niezbędne substancje odżywcze oraz zapewniają poczucie sytości, rozpoczęcie diety może być dobrym wstępem do wyeliminowania niekorzystnych nawyków żywieniowych. 

Wiedza powszechna vs. badania naukowe 

W powszechnym ujęciu definicja diety klasycznej jest szeroko znana – to jeden z częściej wybieranych modeli żywienia, głównie ze względu na brak eliminacji którejkolwiek grupy produktów. Ten system żywienia był badany wielokrotnie pod kątem możliwości wspierania leczenia różnych chorób przewlekłych, a w szczególności najgroźniejszych chorób cywilizacyjnych jak cukrzyca typu 2, choroby układu krążenia oraz niewydolność serca. Wielokrotnie potwierdzono, że stosowanie zbilansowanego jadłospisu jest korzystne dla zdrowia, pozwala utrzymać prawidłowy poziom cukru we krwi oraz oddala ryzyko wystąpienia wspomnianych chorób. Obecnie mamy również wiele innych diet, które zaprojektowano specjalnie z myślą o wspomaganiu leczenia konkretnej jednostki chorobowej. Dzięki temu pacjenci mają wybór i mogą zdecydować się na najbardziej odpowiadający im tryb żywienia. Jest to istotne, ponieważ trzymanie się zasad i zaleceń lekarza ma bardzo duży wpływ na skuteczność leczenia. 

Kiedy warto skorzystać z diety klasycznej? 

Dieta klasyczna jest odpowiednią opcją dla każdego człowieka niezależnie od wieku. Ponieważ dostarcza produktów ze wszystkich podstawowych grup spożywczych może być także stosowana u dzieci, kobiet w ciąży oraz karmiących piersią. Przy zachowaniu odpowiedniego deficytu kalorycznego i zwiększonej podaży białka ten system żywienia da się zastosować także celem redukcji masy ciała. Dietę klasyczną wykorzystuje się również jako wsparcie leczenia różnych chorób i jest powszechnie polecana między innymi dla cukrzyków. Obecnie jednak prowadzi się badania na temat innych, potencjalnie lepszych systemów żywieniowych ułatwiających funkcjonowanie pacjentom przewlekle chorym. 

Osoby uprawiające intensywnie sport oraz planujące zwiększanie masy mięśniowej również mogą wykorzystywać założenia diety klasycznej. Duża ilość posiłków w ciągu dnia ułatwia dopasowanie czasu ich spożywania względem planu treningowego, co pozwala na lepszą kontrolę naszego procesu rozwoju jako sportowca. Zazwyczaj też wprowadzenie zasad diety klasycznej do jadłospisu nie wymaga zbyt wielkich zmian, ponieważ sami naturalnie stosujemy niektóre z nich. 

Dieta klasyczna – przeciwwskazania 

Co do zasady nie ma przeciwwskazań dla stosowania diety klasycznej. Jest to powszechny model żywienia, wybierany niekoniecznie w świadomy sposób. Jeżeli cierpisz na alergie pokarmowe lub choroby, które wykluczają spożycie określonych pokarmów, należy wyłączyć je z jadłospisu. Dla osób początkujących i nie posiadających jeszcze zbyt dużej wiedzy na temat żywienia dobrym pomysłem na start będzie konsultacja lub podjęcie współpracy z dietetykiem. 

Zanim zaczniesz – jak przygotować się do diety klasycznej? 

Większość z nas już w tym momencie wykorzystuje niektóre zasady diety klasycznej na co dzień. Wybieranie różnych rodzajów pokarmów, podział posiłków na główne i dodatkowe oraz unikanie niezdrowych przekąsek to często pierwsze kroki do zdrowszego życia, jakie samodzielnie podejmujemy jeszcze zanim zaczniemy poszukiwać bardziej szczegółowych planów dietetycznych. Z tego powodu zastosowanie klasycznego trybu żywienia jest stosunkowo proste – często posiadamy już nawyki, które pozwolą nam go utrzymać. 

Jeżeli chcesz w pełni przejść na dietę klasyczną zadbaj o różnorodność posiłków, wybieraj małe lub średnie porcje i ogranicz spożycie słodyczy, słodkich napojów, dań typu fast food i innych rodzajów przetworzonej żywności. W sytuacji, gdy przyjmujesz leki lub chorujesz przewlekle, skonsultuj zmiany jadłospisu z lekarzem przed ich wprowadzeniem.